Μαλακό εξώφυλλο

Δωρεά από Μαριλένα Κάγκαλου

Αν η πολιτική οικονομία έχει σαν σκοπό και σαν αντικείμενο την εξήγηση των νόμων της γέννησης, της ανάπτυξης και της εξέλιξης του τρόπου της καπιταλιστικής παραγωγής, πρέπει με την ίδια αναπόφευκτη συνέπεια να εξηγήσει τους νόμους που διέπουν την παρακμή του καπιταλισμού, γιατί κι αυτός, όπως κι όλες οι προηγούμενες οικονομικές μορφές, δεν είναι αιώνιος, αντιπροσωπεύει απλώς και μόνο μια μεταβατική ιστορική φάση, ένα σκαλάκι, στην τεράστια, ατελείωτη σκάλα της κοινωνικής εξέλιξης. Η θεωρία της ανόδου του καπιταλισμού μετασχηματίζεται έτσι λογικά σε θεωρία της πτώσης του καπιταλισμού, η επιστήμη του τρόπου της καπιταλιστικής παραγωγής γίνεται το επιστημονικό θεμέλιο του σοσιαλισμού, τα ίδια τα ιδεολογικά όπλα που χρησίμευσαν για την κυριαρχία της αστικής τάξης, γίνονται στα χέρια της επαναστατικής τάξης όπλα για τη χειραφέτηση του προλεταριάτου. Φυσικά, ούτε οι Γάλλοι σοφοί, ούτε οι Άγγλοι, κι ακόμα περισσότερο ούτε οι Γερμανοί αστοί σοφοί δεν μπόρεσαν να λύσουν αυτό το δεύτερο σκέλος του γενικού προβλήματος της πολιτικής οικονομίας. Μόνον ένας άνθρωπος κατόρθωσε να τραβήξει μέχρι το τέλος τις τελευταίες συνέπειες του τρόπου της καπιταλιστικής παραγωγής, στηριζόμενος από την αρχή στην άποψη του επαναστατικού προλεταριάτου: ο Καρλ Μαρξ. Για πρώτη φορά ο σοσιαλισμός και το σύγχρονο εργατικό κίνημα τοποθετήθηκαν στην ακλόνητη βάση της επιστημονικής γνώσης.